ბიოტიკური და აბიოტიკური კომპონენტები: განმარტება, განმარტება, ტიპები
ბიოტიკის განმარტება
სოვარნოს (2009) თანახმად, ბიოტიკი (ინგლ. Biotic) ერთ – ერთი კომპონენტი ან ფაქტორია გარემო, რომელიც მოიცავს ყველა საცხოვრებელ ფაქტორს, კერძოდ, მწარმოებელთა, მომხმარებელთა ჯგუფებს და დამშლელი.
ასევე წაიკითხეთ: მიკრობიოლოგია არის
ბიოლოგიური კომპონენტების მახასიათებლები შემდეგია:
- ისუნთქე.
- გაიზარდე.
- გამოყვანა
- გაღიზიანება.
- ჭამე და დალიე.
- შეასრულეთ ექსკრეტორული.
- გარემოსთან შეგუება.
ბიოტიკური კომპონენტების ტიპები
ბიოტიკური კომპონენტები არის ყველა ცოცხალი კომპონენტი, რომელიც მოიცავს დედამიწაზე არსებულ ყველა არსებას, მცენარეებსაც, ცხოველებსაც და ადამიანებსაც. ეკოსისტემაში მცენარეები მოქმედებენ როგორც მწარმოებლები, ცხოველები მოქმედებენ როგორც მომხმარებლები, ხოლო მიკროორგანიზმები მოქმედებს როგორც დაშლილები.
კიმბალის (1983) თანახმად, ბიოტიკურ ფაქტორებში ასევე შედის ორგანიზმების ისეთი დონეები, რომლებიც მოიცავს ინდივიდებს, პოპულაციებს, თემებს, ეკოსისტემებსა და ბიოსფეროს. ეკოსისტემაში ცოცხალი ორგანიზმების დონე ურთიერთქმედებენ ერთმანეთზე, გავლენას ახდენენ ერთმანეთზე და შექმნიან სისტემას, რომელიც აჩვენებს ერთობას. უფრო დეტალურად, ცოცხალი არსებების ორგანიზებულობის დონე
Ინდივიდუალური
ინდივიდები არიან ცალკეული ორგანიზმები, როგორიცაა: თაგვი, კატა, გუავას ხე, ქოქოსის ხე და ადამიანი. სიცოცხლის შენარჩუნებისას, თითოეული სახეობა ცხოვრების კრიტიკულ პრობლემებს აწყდება. მაგალითად, ცხოველმა უნდა მიიღოს საკვები, თავი დაიცვას ბუნებრივი მტრებისგან და იზრუნოს თავის პატარებზე.
ასევე წაიკითხეთ; უჯრედების ნაწილები ბიოლოგიაში (ციტოლოგია)
ამ პრობლემის გადასაჭრელად, ორგანიზმს უნდა ჰქონდეს სპეციალური სტრუქტურა, როგორიცაა: ხერხემლები, ფრთები, ჩანთები ან რქები. ცხოველები ასევე ავლენენ გარკვეულ ქცევას, მაგალითად, ბუდის გაკეთებას ან საკვების მოსაძებნად დიდ მანძილებზე მიგრაციას. ასეთ სტრუქტურებსა და ქცევას ეწოდება აადაპტაცია. პრავიროჰარტონოს (2005) თანახმად, არსებობს ცოცხალი არსებების სხვადასხვა ადაპტაცია მათ გარემოზე, კერძოდ მორფოლოგიური ადაპტაცია, ფიზიოლოგიური ადაპტაცია და ქცევითი ადაპტაცია.
მოსახლეობა
Zainal– ის (2007) თანახმად, მსგავსი პირების კოლექციას, რომლებიც გარკვეულ ადგილას და დროში ცხოვრობენ, ეწოდება მოსახლეობა. დროთა განმავლობაში მოსახლეობის რაოდენობა იცვლება. მოსახლეობაში ზომის ამ ცვლილებას ეწოდება მოსახლეობის დინამიკა. ამასთან, ძირითადად, მოსახლეობას აქვს მახასიათებლები, რომლებიც მხოლოდ ჯგუფისთვისაა დამახასიათებელი, რომელსაც არ ფლობს თითოეული ცალკეული წევრი. ეს მახასიათებლები მოიცავს: სიმკვრივეს (სიმჭიდროვე), შობადობა (შობადობა), სიკვდილიანობა (სიკვდილიანობა), ბიოტიკური პოტენციალი, ასაკობრივი განაწილება და ზრდის ფორმა. დანმორტალიტას შობადობა მოსახლეობის ზრდის მთავარი განმსაზღვრელია.
ანდრის (2011) მიხედვით, მოსახლეობის დინამიკა შეიძლება გამოწვეული იყოს იმიგრაციითა და ემიგრაციითაც. ეს განსაკუთრებით ეხება იმ ორგანიზმებს, რომლებსაც შეუძლიათ მოძრაობა, მაგალითად ცხოველები და ადამიანები. Საიმიგრაციო არის ერთი ან მეტი ორგანიზმის სხვა ადგილას გადაადგილება ან ერთი ან მეტი ორგანიზმის მიერ ტერიტორიის მოსვლის შემთხვევა; მონახულებულ ტერიტორიაზე უკვე არსებობს მათი ტიპის ჯგუფები. ეს იმიგრაცია გაზრდის მოსახლეობას.
მიუხედავად იმისა ემიგრაცია არის ტერიტორიის მიტოვება ერთი ან მეტი ორგანიზმის მიერ, ისე, რომ მოსახლეობა შემცირდება. ზოგადად რომ ვთქვათ, იმიგრაცია და ბუნება გაზრდის მოსახლეობას, ხოლო სიკვდილიანობა და ემიგრაცია შეამცირებს მოსახლეობას. ცხოველების ან მცენარეების პოპულაცია შეიძლება შეიცვალოს, მაგრამ ცვლილებები ყოველთვის არ არის გასაოცარი. მოსახლეობის ზრდა ან შემცირება შეიძლება საოცარი იყოს, თუკი გარემოდან მკვეთრი შეშფოთება მოხდება, როგორიცაა დაავადებები, ბუნებრივი კატასტროფები და მავნებლების აფეთქებები.
ასევე წაიკითხეთ; მონერას ტიპების განმარტება ბიოლოგიაში Ilmu
საზოგადოება
საზოგადოება არის სხვადასხვა პოპულაციების კრებული, რომლებიც ცხოვრობენ ერთ დროს და გარკვეულ არეალში, რომლებიც ურთიერთქმედებენ და გავლენას ახდენენ ერთმანეთზე. თემებს აქვთ თანმიმდევრულობის უფრო რთული ხარისხი, როდესაც შედარებულია ინდივიდებთან და მოსახლეობასთან. საზოგადოებაში ყველა ორგანიზმი საზოგადოების ნაწილია და მათი კომპონენტები ერთმანეთთან ურთიერთდაკავშირებულია სხვადასხვა ურთიერთქმედების საშუალებით.
ეკოსისტემა
ბონარის (2011) თანახმად, საზოგადოებას და მის გარემოს შორის ყოველთვის ხდება ურთიერთქმედება. ურთიერთქმედება ქმნის ეკოლოგიურ ერთეულს, რომელსაც ეკოსისტემა ეწოდება. ეკოსისტემა არის დინამიური ერთეული, რომელიც შედგება სხვადასხვა სახეობის ცოცხალი არსებისაგან, რომლებიც ურთიერთქმედებენ მათ გარემოში, როგორც ბიოტიკურ გარემოში და აბიოტიკას (მატერიასა და ენერგიას) აქვს კომპონენტები და ახორციელებს გარკვეულ ფუნქციებს ან პროცესებს, რომლებიც ურთიერთდაკავშირებულია და ერთმანეთზეა დამოკიდებული სხვა
აბიოტიკის განმარტება
Sulistyorini (2009) თანახმად, აბიოტიკური კომპონენტები არაცოცხალია, როგორიცაა ნიადაგი, ჰაერი, წყალი, კლიმატი, ტენიანობა, სინათლე, ხმა. აბიოტიკური კომპონენტების სწორად განსაზღვრა არის გარემოს კომპონენტი, რომელიც შედგება ცოცხალი არსებებისგან, ეკოლოგიური კომპონენტი, რომელიც შედგება ცოცხალი არსებებისაგან არაცოცხალი, გარემოს კომპონენტები, რომლებიც შედგება ადამიანისა და მცენარეთაგან და გარემოსდაცვითი კომპონენტები, რომელიც შედგება ცოცხალი და არაცოცხალი არსებისაგან სიცოცხლე აბიოტიკური არის ბიოტიკის საწინააღმდეგო. აბიოტიკური კომპონენტები არაცოცხალი ან არაცოცხალი კომპონენტებია, კერძოდ:
ასევე წაიკითხეთ; ბიოლოგია სოფლის მეურნეობაში
- ნიადაგი
- ტემპერატურა ან ტემპერატურა
- ტენიანობა
- კლიმატი
- მზის შუქი
- წყალი
- Საჰაერო
- მინერალური
- მჟავიანობა (PH)
- მარილის დონე (მარილიანობა)
- ტოპოგრაფია
- გრძედი
აბიოტიკური კომპონენტები ყველგან შეგვიძლია. აბიოტიკური კომპონენტები იგივეა, რაც ბიოტიკური კომპონენტები, რომლებიც ასევე მოქმედებს ადამიანის სიცოცხლისთვის. აბიოტიკური ფაქტორები ბიოტიკის მამოძრავებელი ფაქტორებია, რომ ბიოტიკამ შეძლოს ცხოვრება და საქმიანობის განხორციელება.
აბიოტიკური კომპონენტების სახეები
აბიოტური ფაქტორები არის ფაქტორები, რომლებიც არაცოცხალი სამყაროდან მოდის, მაგალითად, ჰაერი, წყალი, სინათლე და ა.შ. აბიოტიკური კომპონენტების ფუნქციები ადამიანის მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად და ის, რამაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს ეკოსისტემებზე, მოიცავს:
ნიადაგი
ჰარძიოვიგენოს (1992) მიხედვით ნიადაგი არის დედამიწის ზედაპირის ფენა, რომელიც ფიზიკურად ემსახურება როგორც ფესვების ზრდისა და განვითარების ადგილს, რომლებიც ხელს უწყობენ მცენარეების ზრდას და ამარაგებენ წყლისა და ჰაერის საჭიროებებს;
ქიმიურად ემსახურება როგორც საწყობი და საკვები ნივთიერებების მიმწოდებელი (მარტივი ორგანული და არაორგანული ნაერთები და აუცილებელი ელემენტები, როგორიცაა: N, P, K, Ca, Mg, S, Cu, Zn, Fe, Mn, B, Cl); და ბიოლოგიურადწარმოადგენს ბიოტის (ორგანიზმების) ჰაბიტატს, რომლებიც აქტიურად მონაწილეობენ მცენარეთა ამ საკვები ნივთიერებებისა და დანამატების (ზრდის ხელშემწყობი, დაცვა) მომარაგებაში. სამივეს ინტეგრალურად შეუძლია ხელი შეუწყოს ნიადაგის პროდუქტიულობას ბიომასის წარმოებაში და საკვები პროდუქტების, სამკურნალო მცენარეების, სამრეწველო პლანტაციების და სატყეო მეურნეობა.
კლიმატი
კისტინას (2009 წ.) თანახმად, კლიმატი არის ამინდის პირობები დიდი ხნის განმავლობაში რეგიონში. კლიმატის მაკრო მოიცავს გლობალურ კლიმატს, რეგიონალურ და ადგილობრივ. მიკროკლიმატი მოიცავს კლიმატს კონკრეტული საზოგადოებით დასახლებულ ადგილას. კლიმატი არის კომპონენტი, რომელიც წარმოიქმნება სხვადასხვა სხვა აბიოტიკური კომპონენტების, როგორიცაა ჰაერის ტენიანობა, ტემპერატურა და ნალექები, ურთიერთქმედების შედეგად. კლიმატი ასევე მოქმედებს ნიადაგის ნაყოფიერებაზე, მაგრამ ნიადაგის ნაყოფიერება გავლენას არ ახდენს კლიმატზე.
ამ დედამიწის თითოეულ რეგიონს განსხვავებული კლიმატი აქვს, რაც დამოკიდებულია რეგიონის ადგილმდებარეობაზე. მცენარეთა და ცხოველთა მრავალფეროვნება სწორედ ამ განსხვავებული კლიმატისგან ამდიდრებს ეკოსისტემას. კლიმატის ცვლილება გავლენას მოახდენს ცხოველთა და მცენარეთა მრავალფეროვნებაზე. კლიმატის უკიდურესი ცვლილებებიც კი მნიშვნელოვნად იმოქმედებს ცოცხალი არსებების, განსაკუთრებით კი ადამიანების ცხოვრებაზე.
ასევე წაიკითხეთ: ბიოლოგიის თანახმად, წყალმცენარეების მცენარეების ანატომია
მზის შუქი
მზე ენერგიის უდიდესი წყაროა სამყაროში. მზის ენერგია ყველა მიმართულებით ასხივებს და მხოლოდ მცირე ნაწილს იღებს დედამიწა. დედამიწაზე მზის ენერგია გამოსხივებადია რადიაციული ენერგიის სახით. რადიაციას უწოდებენ, რადგან მზის ენერგიის დინება დედამიწაზე არ საჭიროებს გარემოს მის გადაცემას. მზის ენერგია, რომელიც დედამიწის ზედაპირზე ეცემა ელექტრომაგნიტური ტალღების სახით, რომლებიც შუქის სიჩქარით ვრცელდება. მზის გამოსხივების ტალღის სიგრძე ძალიან მოკლეა და, ჩვეულებრივ, მიკრონულებში გამოიხატება (Tjasjono, 1995: 55).
წყალი
ცოცხალი არსებების სხეულის დაახლოებით 80-90% შედგება წყლისგან. ეს ნივთიერება გამოიყენება როგორც გამხსნელი ციტოპლაზმაში, უჯრედების ოსმოსური წნევის შესანარჩუნებლად და უჯრედების გამოშრობის თავიდან ასაცილებლად. წყალი საჭიროა ორგანიზმების გადარჩენისთვის. მცენარეთათვის წყალი საჭიროა ზრდის, აღმოცენებისა და თესლის დასაშლელად, ცხოველებისა და ადამიანებისთვის წყალი საჭიროა სასმელისა და ცხოვრების სხვა საშუალებებისთვის, როგორიცაა ტრანსპორტირება ადამიანებისთვის და ადამიანებისთვის საცხოვრებელი ადგილი თევზი სხვა აბიოტიკური ელემენტებისათვის, როგორიცაა ნიადაგი და ქანები, წყალს იყენებენ როგორც გამხსნელი და ამინდი.
- Საჰაერო
გარდა იმისა, რომ ქარი თამაშობს როლს ტენიანობის განსაზღვრაში, ასევე ასრულებს გარკვეულ მცენარეს თესლის განაწილებაში. ქარი გამოწვეულია ატმოსფეროში ზეწოლის ფართო სქემით, რომელიც ასოცირდება სითბოს წყაროსთან ან ატმოსფეროს ცხელ და ცივ რეგიონებთან. ქარის სიჩქარე ყოველთვის იზომება იმ სიმაღლეზე, სადაც პირუტყვი მდებარეობს. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან პირუტყვს და მათ გარემოს შორის კონვექციით და აორთქლებით სითბოს გადაცემა გავლენას ახდენს ქარის სიჩქარეზე. მასრუნიდან დაღმავალი (1980), ატმოსფეროში ჰაერი აზოტისგან შედგება (N2, 78%), ჟანგბადი (O2, 21%), ნახშირორჟანგი (CO2,0,03%) და სხვა გაზები. ასე რომ, აზოტის აირი დედამიწის ატმოსფეროში ჰაერის ყველაზე დიდი შემადგენელია.
ასევე წაიკითხეთ: ბიოლოგიური მეცნიერების აზრით, ფესვთა ქსოვილის სტრუქტურა და ფუნქციონირება
ამრიგად, ლექტორი Pendidikan.co.id– ის სტატია ბიოტიკურ და აბიოტურ კომპონენტებთან დაკავშირებით: განმარტება, განმარტება, ტიპები, სახეობები, იმედი მაქვს, რომ ეს სტატია ყველასთვის სასარგებლო იქნება.